Deniz Gezmiş
(1947-1972)
Türk sosyalist devrimci, öğrenci lideri ve siyasî aktivist. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nun kurucu üyesi.
27/02/1947'de Ankara’da doğdu. Annesi ve babasının öğretmen olması nedeniyle ilk ve ortaöğremini Sivas’ta yaptı. Ardından liseyi İstanbul’da okudu. 1965 yılında Türkiye İşçi Partisi’nin Üsküdar ilçe başkanlığına aday oldu. Henüz lise yıllarındayken tanıştığı sol görüş ile genç yaşta kendini eylemlerin ortasında buldu. 31/08/1966 tarihinde Ankara’dan İstanbul’a yürüyen Çorum Belediyesi temizlik işçilerinin, Taksim Anıtı’na çelenk koymaları sırasında Türk-iş yöneticilerini protesto eden grupla beraber yaptığı eylem sonucunda tutuklanarak gözlatına alındı. Bu olay onun ilk gözaltına alınmasıydı.
İzleyen dönemde farklı protestolar sonucu çok fazla tutukluluk ve beraat yaşadı. 12 Haziran 1968'de İstanbul Üniversitesi’nin işgal edilmesinde önderlik etti. İşgal Konseyi adı verilen grubun lideri olarak Baltalimanı’nda yapılan görüşmelere katılan Deniz Gezmiş, öğrenci haklarının elde edilmesinde etkili oldu ve Milli Demokratik Devrim görüşünün öğrenciler arasında yaydı.
27/02/1947'de Ankara’da doğdu. Annesi ve babasının öğretmen olması nedeniyle ilk ve ortaöğremini Sivas’ta yaptı. Ardından liseyi İstanbul’da okudu. 1965 yılında Türkiye İşçi Partisi’nin Üsküdar ilçe başkanlığına aday oldu. Henüz lise yıllarındayken tanıştığı sol görüş ile genç yaşta kendini eylemlerin ortasında buldu. 31/08/1966 tarihinde Ankara’dan İstanbul’a yürüyen Çorum Belediyesi temizlik işçilerinin, Taksim Anıtı’na çelenk koymaları sırasında Türk-iş yöneticilerini protesto eden grupla beraber yaptığı eylem sonucunda tutuklanarak gözlatına alındı. Bu olay onun ilk gözaltına alınmasıydı.
İzleyen dönemde farklı protestolar sonucu çok fazla tutukluluk ve beraat yaşadı. 12 Haziran 1968'de İstanbul Üniversitesi’nin işgal edilmesinde önderlik etti. İşgal Konseyi adı verilen grubun lideri olarak Baltalimanı’nda yapılan görüşmelere katılan Deniz Gezmiş, öğrenci haklarının elde edilmesinde etkili oldu ve Milli Demokratik Devrim görüşünün öğrenciler arasında yaydı.
Bir protesto esnasında yaralandı ve hakkında tutuklama kararının olmasından dolayı Filistin’e kaçtı.
01/09/1969'a kadar Filistin’de kaldı. Bu dönemde Hukuk Fakültesinden atıldı ve dönüşünde tekrar tutuklandı. Hapisten çıktıktan sonra sonra öğrenci hareketlerinden uzaklaştı ve Sinan Cemgil ve Hüseyin İnan’la birlikte THKO’yu kurdu. Türkiye’de silahlı mücadele veren ilk siyasi örgüttü.
İlk silahlı eylemleri 29/01/1970 tarihinde verdi ve 12 Mart dönemi boyunca faaliyetlerini sürdürdü.
11/01/1971'de THKO adına Ankara İş Bankası, Emek Şubesi’nin soygununda yer aldı, 4 ABD askerini kaçırdı ve günler sonra serbest bıraktı. Hakkında tutuklama kararı vardı, kaçaktı. 2 Mart darbesinin hemen ardından Yusuf Aslan ile birlikte Sivas’a giderken motosikletlerinin bozulmasıyla gelen ihbarla 16/11/1971'de tutuklandı.
16/07/1971'de başlayıp 09/10/1971'de son bulan mahkeme’de TCK’nın 146. maddesinin ihlali gerekçesiyle 9 Ekim 1971'de idama mahkûm edildi.
06/05/1972 tarihinde Yusuf Aslan, Hüseyin İnan ile birlikte Ankara Merkez Kapalı Cezaevi’nde idam edildi.
Yorumlar
Yorum Gönder