(1912-1954)
Tam adı #AlanMathisonTuring Matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve kriptolog. Bilgisayar biliminin kurucusu sayılır. 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya’nın “Enigma” adı verilen şifre makinelerinin metinlerini çözmeye yarayan bir makine tasarlamış, tarihçilere göre savaşın 2 yıl erken bitmesini sağlamış, yaklaşık 14 milyon insanın ölümüne engel olmuştur.
23/06/1912 tarihinde Londra’da doğdu. 6 yaşında iken St Michaels okuluna başladı. 1926'da 14 yaşındayken Dorset'te ünlü çok pahalı bir özel okul olan Sherborne Okuluna girdi. Buradan mezun olunca 1931'den 1934'e kadar Cambridge Kings Kolej'e gitti. 1935'te üniversite diplomasını alır almaz Kings Kolej'e akademik üye seçildi.
28/05/1936'da sunduğu “Hesaplanabilir Sayılar: Karar Verme Probleminin bir Uygulaması” adlı makalesinde, eğer bir algoritma ile temsil edilmesi mümkün ise düşünülmesi mümkün olan her türlü matematiksel problemin böyle bir çesit makine kullanılarak çözülebileceğini ispat etmiş oldu. Haziran 1938'de tezini bitirip Felsefe Doktoru ünvanını kazandı. Eylul 1938 tarihinden itibaren Hükümet Kod ve Şifre Okulunda (GCCS) İngiliz şifre kod kırma organizasyonunda yarı-zamanlı çalıştı. 04/09/1939’da İngiltere’ninde savaşa dahil olmasının ardından askerî hizmet için GCCS’nin savaş zamanı üssü Bletchley Park’ta görevlendirildi, 8 Numaralı Kulübe'de (Turing Hut-8) bulunan Alman deniz kuvvetleri şifreli iletişimi okumadan sorumlu bölüme başkanlık yaptı ve Enigma’yı hızlı kırmaya yardımcı olacak elektromekanik bir makine tasarladı.
Matematikçi ve bir kriptolog olan Alan Mathison Turing, Almanların şifrelerini kırarak ikinci dünya savaşında kahraman ilan edildi.Savaş sonrasında da özellikle bilgisayar ve yapay zeka mantığı üzerine çalışmalar yaptı, bilgisayarın olmadığı 1948 yılında hazırladığı bir programla bu alanda öncülerden biri oldu. Turing modern bilgisayar ve bilişim bilimlerinin hem kuramsal hem de pratik düzeyde en büyük öncülerinden birisidir. Ayrıca kendisinin matematik (özellikle şifrebilim ve hesaplanabilirlilik konularında) ve felsefe (özellikle yapay zeka felsefesinde) alanlarındaki çeşitli tartışmalara da derin etkileri olmuştur.
Manchester Üniversitesi'nde çalıştığı yıllarda, Turing makinası denilen algoritma tanımı ile modern bilgisayarların kavramsal temelini attı. Adı ayrıca Princeton'da beraber çalıştığı tez hocası Alonzo Church ile geliştirdiği Church-Turing Hipotezi ile de matematik tarihine geçti. Bu tez bir algoritmayla tarif edilebilecek tüm hesaplamaların dört işlem, projeksiyon, eklemleme ve tarama operasyonları ile tarif edilebilecek hesaplamalardan ibaret olduğunu ifade eder. Bir matematiksel teori olmaktan ziyade matematik felsefesi hakkında çürütülememiş bir hipotezdir.
1941 ilkbaharında görev yerindeki (Turing Hut-8)arkadaşı bayan Joan Clarke’a evlilik teklifinde bulundu, nişanlandılar. Eşcinsel olduğunu öğrenildiğinde nişan bozuldu. 1948’de Manchester’da Matematik Departmanına Okutman tayin edildi. 1949’da Manchester Üniversitesi'ndeki bilgisayar laboratuarında vekil yönetici oldu ve ilk gerçek bilgisayarlardan biri için Manchester Mark 1 yazılımı üzerinde çalıştı.
- O yıllarda eşcinsellik İngiltere’de yasa dışıydı ve suç sınıfına girmekteydi. 1952 de Alan Murray adında biri ile birlikte oldu. Daha sonra evinde gerçekleşen bir soygun hayatını altüst etti. Polis hırsızları yakaladı ve soruşturma sırasında Alan Murray'in Turing ile ilişkisi olduğu gerçeği ortaya çıktı. Eşcinsellik suçlamasından yargılanıp 1 sene boyunca kimyasal olarak hadım etme yöntemi olarak kullanılan östrojen iğnesi olmaya mahkûm edildi. Suçlu bulunması dolayısıyla devletin gizli işleri için güvenilirlilik izni kaldırıldı ve o zamanlar çok gizli olan GCHQ’daki kriptografik konular üzerine devam eden danışmanlığı da sona erdirildi.
8 Haziran 1954’te temizlikçisi onu Manchester'deki evinde ölü buldu. Bir gün evvel, yatağının kenarında bıraktığı yarı-yenmiş siyanürlenmiş zehirli elmayı yemek suretiyle 7 Haziran 1954 tarihinde öldüğü açıklandı. Ölümü üzerine pek çok teori üretilmiş ama esrar perdesi halen tam olarak aralanamamıştır.
- 1966’dan beri, Alan Mathison Turing anısına “Bilgisayar Mekanizmaları Birliği” tarafından her yıl, bilgisayar camiasına teknik makaleler yazan bir kişiye bilgisayar biliminin Nobel'i sayılan “Turing Ödülü” verilmektedir.
23 Haziran 2001'de Manchester'de Whitworth Sokağındaki üniversite binaları arasında bulunan Sackville Park'da Turing’in bir bronz heykeli dikilmiştir.
Eski İngiltere başbakanı Gordon Brown ve Cameron hükümetinin özründen sonra, aralarında ünlü İngiliz fizikçi Stephen Hawking’in de bulunduğu 35 bin kişi, Turing’in kraliyet özrü alması için imza toplamış, II. Elizabeth de Alan Turing’den 2013’te Kraliyet adına özür dileyip itibarını iade etmiştir(!).
Günümüzde, Apple’ın ısırılmış elma logosunun Turing’in intihar etme yönteminden geldiği düşünülüyor.
Yorumlar
Yorum Gönder