Turgut Uyar
- #TurgutUyar
- (1927-1985)
- Şair (İkinci Yeniler Akımı)4 Ağustos 1927 tarihinde Ankara’da Fatma Hanım ile Hayri Bey’in altı çocuğundan beşincisi olarak dünyaya geldi. Babası orduda harita binbaşısı olarak görev yapan bir subay Annesi ise ev hanımıydı.Turgut Uyar, ilköğrenimini babasının görevi nedeniyle değişik şehirlerde sürdürdü, orta öğrenimine maddi nedenlerden dolayı yatılı askerî okulda devam etmek zorunda kaldı. Ortaokulun ardından Bursa Askerî Işıklar Hava Lisesi’ne kaydoldu, bu okuldan 1946 yılında mezun oldu. Edebiyata olan ilgisi yatılı okulda iken başlamış, şiirler öyküler ve roman denemeleri yazmıştır. Bursa Askeri Işıklar Lisesinde iken şiir ve öykü denemeleri yapmaktaydı. Yüksek öğrenimini de yine askerî memur yetiştiren Askerî Memurlar Okulu’nda (1947) tamamladı.Henüz Askerî Memurlar Okulu’nda öğrenciyken annesin isteği ile Yezdan Şener ile evlendi (1947). 18 yaşında baba olan Uyar ilk eşinden olan 3 çocuğunu memurluk yaptığı yerlerde büyüttü. 1947 yılı edebiyat alanında da atılım yaptığı bir yıldı.1947’de şairin “Yâd” adlı şiiri yayımlanan ilk şiiri oldu. (Yedigün, 1947)
- Okulu bitirdikten sonra Memuriyet hayatına başladı, ilk tayin yeri olan Posof (Kars) ‘ta görev yaptı. Posof’tan sonra Terme (Samsun)’de görev yaparak taşra hizmetini tamamladı. 1952’de ise ikinci kitabı Türkiyem yayınlandı. Bu eseri yayımlandığında henüz şark görevinin bitirmemiş olan bir teğmendi.
- Kaynak dergisinin 1948 yılında açmış olduğu şiir yarışmasında “Arz-ı Hal” şiiri ile ikincilik almış Arz-ı Hal ve Akşam Üzeri Türküsü adıyla ilk kitabı Kaynak Yayınları tarafından basılmıştır. İlk şiir kitabı hece ölçüsü ile yazılmış memleketçilik konularını işleyen, Orhan Veli tarzını da andıran şiirlerden oluşmaktadır. “Arz-ı Hal ve Türkiyem, Turgut Uyar’ın 1948-1954 yılları arasında Posof ve Terme’deki taşra hizmeti sırasında yazdığı ve yayımladığı şiirlerden oluşmaktadır.” Bu şiirlerinde Halk Şiirinin şekil özellikleri 1940 yıllarına kadar moda olan Memleketçilik akımının derin tesirleri ve Garip şirinin tesiri altında yazılmış serbest şiirleri vardır. Posof ve Terme’de şahit olduğu Anadolu gerçeğinin ve dünyasının derin izleri vardır. Bu kitaplarında, Anadolu, köy ve köylü sorunları ile yalnızlık, sıkıntı, mutsuzluk, özlem ve aşk gibi temaları işlemiştir. Arz-ı Hal yayımlandığında yirmi iki, Türkiyem yayımladığında ise yirmi yedi yaşındaydı. Posof ve Terme ‘de Tamamladığı taşra hizmetinin ardından görevini Ankara’da devam ettirmeye başladı.
- Ankara’ya geldikten sonra değişen bu psikoloji içinde (1954). Personel subayı olarak sürdüğü askerî memurluk hizmetinden kendi isteğiyle ayrıldı. Askerlik hizmetinden koptu. Bu yıllar arasında II Yeni şiiri baş göstermiş Muzaffer Erdos’un yönetimindeki Pazar Postası Yeditepe, Seçilmiş Hikâyeler Dergisi, Şairler Yaprağı gibi dergilerde Cemal Süreya, Muzaffer İlhan Erdos, Ece Ayhan gibi şairlerin yeni bir anlayışla yazdığı şiir tarzına uygun şiirler de yazmaya ve bu dergilerde şiirleri çıkmaya başlamıştı.
- Askerlikten ayrıldıktan sonra Türkiye Selüloz ve Kâğıt Sanayi Ankara Şubesi’nde çalışmaya başladı.(1958) Buradaki görevinde 1967 yılında emekliye ayrılana kadar çalışacaktır. Selüloz ve Kâğıt Sanayi’nde çalışmaya başladığı yıllar edebiyata olan ilgisi ve ayrıldığı zaman biraz daha artabilmiştir. Bu yıllarda II Yeni’nin diğer şairleri ile tanışmaya başlamıştır.
- Şiirleri Yeditepe, Pazar Postası, Dost, Değişim, Türk Dili, Dönem, Papirüs, Yeni dergi'de yayımlanmaya başladı. 1955'ten sonra, yapmacık ve özentiden uzak kendi şairlik kimliğini bulan hem öz hem de biçim yönlerinden kendine özgü olan bir şiire ulaşmaya başladı.
- 1967 yılında emekliliğin ardından İstanbul’a yerleşti Bu arada ilk eşinden ayrılmış, Cemal Süreya ile araları bozulan Tomris Hanımla ilgilenmeye ve onunla mektuplaşmaya başlamıştı. Bunların sonucunda Tomris Gedik ile evlendi (1967) Ölümüne kadar da İstanbul'da yaşamayı sürdürdü. Tomris Uyar’la olan evliliğinden Hayri Turgut isimli oğlu dünyaya geldi. Şair 22 Ağustos 1985 yılında Siroz nedeni ile evinde hayata veda etti.
- Bağlantıyı al
- X
- E-posta
- Diğer Uygulamalar
Yorumlar
Yorum Gönder